Waterschapsbelastingen: linksom of rechtsom, het moet anders

In december van dit jaar neemt de Unie van Waterschappen een besluit over de aanpassing van het belastingstelsel voor de waterschappen.

De bestaande regels knellen. Sommige waterschappen worden door de regels gedwongen om bijvoorbeeld de boeren zwaarder aan te slaan dan men zou willen, ten voordele van andere groepen. Dat past niet in de democratische besluitvorming die wij wensen.

Al heel lang wordt er gesleuteld aan nieuwe voorstellen, die ruimte moeten bieden aan alle waterschappen om hun eigen afwegingen te maken. Ook zijn er onderdelen in de wet die om praktische of principiële redenen zouden moeten worden aangepast. Maar de minister wil dat alleen aan de Kamer voorstellen als de waterschappen het eens worden. De belangen verschillen helaas per waterschap en dat maakt het moeilijk om tot één stelsel voor iedereen te komen. Nog in 2018 sneuvelde een grondig voorbereid voorstel van de Commissie Aanpassing Belastingstelsel (CAB).

Beperking van de discussie

Daarna gooide de Unie van Waterschappen het over een andere boeg. Er werden drie urgente knelpunten beschreven die echt moeten worden verbeterd. En daarnaast een aantal kleinere aspecten, waar waarschijnlijk geen discussies over zouden ontstaan. Vanuit de PvdA zijn we hier niet echt blij mee, omdat we een meer fundamentele verbetering van het stelsel voorstaan. We zien er nu enkele oneerlijke kanten aan zitten. Maar we snappen ook dat een paar collega-waterschappen knelpunten ondervinden die moeten worden opgelost en dat moet dan maar eerst gebeuren. Nu eerst maar een bescheiden aanpassing in plaats van een complete herziening van het stelsel. Daar gaan we in PvdA verband wel verder over nadenken.

De organisatie van deze aanpassing werd gemoderniseerd. Nu geen Commissie van deskundigen, maar ambtelijke voorbereiding, betrokkenheid van belangengroepen en een brede stuurgroep met uit elk waterschap een bestuurder. Binnen de waterschappen ontstonden klankbordgroepen, zodat er zoveel mogelijk bestuurders bij werden betrokken.

De laatste ronde in zicht

Binnen de stuurgroep liggen er nu nog twee voorstellen voor de verbetering van de urgente problemen. Eén voorstel lijkt erg op de huidige situatie, en één benadert de belastingheffing voor ongebouwd (vooral de boeren) en natuur op een andere, meer grafische manier. Beide voorstellen lossen de knelpunten op, en met beide voorstellen kunnen de waterschappen de komende jaren goed uit de voeten. Vanuit de PvdA zien wij geen politieke redenen om voor of tegen een van de twee modellen te zijn.

In de vergadering van 6 oktober 2020 gaat de stuurgroep kiezen. Waarschijnlijk staat bij iedereen voorop dat er in ieder geval een unaniem voorstel uit moet komen, om bij de Minister van I. en W. voldoende gewicht in de schaal te leggen. Wij melden u de uitkomst!

Wat gaat u ervan merken?

Aannemend dat de minister de Kamer tot de gewenste wetswijziging kan brengen. Eerlijk gezegd: als u inwoner bent in het gebied van ons waterschap HHNK merkt u er waarschijnlijk niets van. Wij ondervonden de knelpunten niet; die speelden vooral in de waterschappen rond de grote steden. Binnen de nieuwe modellen kan de watersysteemheffing voor ons gebied in principe tot dezelfde tarieven leiden als de huidige regels. Het kan natuurlijk altijd dat het algemeen bestuur andere keuzen gaat maken. Wij zullen als PvdA daarbij in ieder geval de belangen van de bewoners verdedigen, zonder daarbij andere groepen onredelijk te belasten!

Voor bedrijven verandert er over enkele jaren wel iets, omdat de door hen veroorzaakte vervuiling van het afvalwater op een andere manier gaat worden bepaald.