Het algemeen bestuur (CHI) heeft op 16 november de begroting 2023 goedgekeurd, een belangrijk kaderstellend document. De tarieven gaan stijgen.
Met de begroting wordt het budgetrecht van het algemeen bestuur uitgeoefend en worden de beleidsvoornemens voor 2023 vastgelegd. Het gaat daarbij om de resultaten en prestaties en de bijbehorende kosten. Namens de fractie heb ik daarbij het volgende ingebracht.
De begroting kent een lange aanloop die is gestart met de behandeling van het Meerjarenperspectief (MJP) in juni. Daarbij is toen in meerderheid door het CHI gekozen voor de zogenoemde basis plus variant, met een stijging van de belastingopbrengst van 6,4% in 2023 en volgende jaren.
Er is daarbij in meerderheid gekozen voor onder meer het vestigen van zakelijk recht op persleidingen en rioolgemalen, verdere verbetering van boezemkades (dijkverbeteringen) en aanpak van illegaal grondgebruik.
Daarnaast worden maatregelen getroffen die voortkomen uit de wateroverlast van 2021 In het kader van ‘voldoende water’ een onderwerp waar ook de PvdA groot belang aan hecht.
Tot slot wordt ook de informatievoorziening verder verbeterd. De PvdA vindt altijd dat ‘geld volgt beleid’, met andere woorden: als we vinden dat er bepaalde zaken moeten worden gedaan, dan volgt daaruit dat de kosten ervan door belastingen moeten worden gedekt.
De jaarschijf 2023 uit het MJP is richtinggevend voor de begroting 2023. In het begrotingsvoorstel zijn de ontwikkelingen sinds juni op hoofdlijnen beschreven, met een aanvullend budget van 8,1 M€. Dat heeft vooral te maken met inflatie en de scherp gestegen energieprijzen. De totale kosten belopen daardoor in 2023 325 miljoen euro (M€). Dankzij opbrengsten van 40,5 M€ en een onttrekking uit de reserves van 36,4 M€ kan de belastingopbrengst beperkt blijven tot 248 M€.
Het mag gezegd worden, in deze turbulente tijden vol veranderingen is het een prestatie een sluitende begroting te presenteren, compliment daarvoor! De ontwikkeling van de inflatiecijfers valt nauwelijks nog bij te benen. De PvdA kan de keuze van het Dagelijks Bestuur daarom goed volgen.
De PvdA spreekt zijn zorgen uit over het inzetten van bijna alle vrije reserves om de tariefstijging van de belastingen te beperken. Met de onttrekking uit de reserves, zeg maar de spaarpot, in 2022 en 2023 is de rek eruit. De resterende algemene reserve is juist voldoende voor de vereiste weerstandscapaciteit (het afdekken van plotseling optredende calamiteiten en risico’s) en de bestemmingsreserves voor tariefegalisatie zijn m.u.v. wegenbeheer zelfs iets negatief.
Wat betekent dit voor 2024? In de commissie wees de PvdA erop dat er niet veel mogelijkheden zijn voor het oplossen van onvoorziene omstandigheden of calamiteiten dan verder inkomsten omhoog en uitgaven naar omlaag. Nu zijn we toch al voorstander van de principes ‘vervuiler betaalt’ en ‘betalen voor het profijt’ ofwel kostendekkende leges. De leges voor vergunningen (aanleg steiger, duiker, dijktrap enzovoorts) zijn op dit moment niet kostendekkend, dat wil zeggen dat de vergunningverlening meer kost dan het opbrengt. De meerkosten worden door alle belastingplichtigen opgebracht, ook de inwoners die er vaak geen enkel belang bij hebben. Een soort omgekeerde solidariteit. Voor de toekomst wil de PvdA daarom dat de tarieven voor de leges worden bijgesteld en kostendekkend worden.
Inzet van de 36 M€ uit de reserves voorkomt een verdere stijging van de belastingopbrengst met zo’n 14%. Overigens vinden wij de stijging van de tarieven met ruim 6% (gemiddeld) acceptabel. Dat betekent voor meerpersoonshuishoudens in een huurwoning 18 euro per jaar meer. Dat is voor de PvdA acceptabel, immers HHNK heeft een goede kwijtscheldingsregeling voor belastingplichtigen met zeer lage inkomens. Die regeling wordt bovendien verder uitgebreid door een soepelere vermogenstoets. Dat is solidariteit die wij wel goed vinden!
De PvdA is voorts tevreden met het opstellen van een plan voor inclusiviteit/diversiteit. Geen FIFA die dat kan torpederen. Verder is er met onze volle instemming ook blijvende aandacht voor participatiebanen en plaatsen voor stagiaires.