De boer op …

Tijdens één van de algemeen bestuursvergaderingen wees onze college bestuurder Jan Dirk Rooker op de Campina Open Boerderijdagen.

Jan Dirk is één van de twee vertegenwoordigers in het algemeen bestuur voor de geborgde zetels van de categorie ongebouwd, zeg maar de agrarische sector. Voor de eerste keer deed de firma Rooker mee aan de boerderijdagen. Voor Aukelien en Fijko een mooie gelegenheid om het bedrijf van Jan Dirk te bezoeken en wat meer te weten te komen over waar onze zuivel vandaan komt.Hierbij een korte indruk.

Op de vrijdag na Hemelvaartsdag togen wij beiden daarom naar Aartswoud. Al bij aankomst kort na 10.00 uur liep het storm. Het ‘parkeerterrein’ stond al snel vol maar veel bezoekers waren ook met de fiets. Veel gezinnen met kleine kinderen. De organisatie was er ook op ingericht met vele spelletjes voor de jongere bezoekers. Overigens was de aantrekkelijkste attractie de nieuw aangeschafte tractor met een rij voor bezichtiging de Efteling waardig.

De firma Rooker is een familiebedrijf van Jan Dirk met zijn zoons. Het heeft 210 melkkoeien en 120 hectare land. Daarnaast pacht het bedrijf land van Landschap Noord-Holland en is actief in weidevogelbeheer (zo laat mogelijk maaien en voorafgaand aan de eerste snede eerst de nesten markeren zodat daar omheen gemaaid kan worden). Achtereenvolgens namen we een kijkje in de oudste stal uit 1972 (de afkalfstal), de stal voor het jong vee en vervolgens de nieuwe stal die er nu 5 jaar staat en die is voorzien van melkrobots. Jan Dirk was zo vriendelijk ons uitgebreid tekst en uitleg te geven.

In de afkalfstal verblijven de drachtige koeien die ongeveer binnen twee weken een kalf krijgen. Een comfortabele omgeving met veel stro en waar de dieren die al eerder gekalfd hebben de nieuwelingen kunnen steunen. Het kalven gebeurt meestal zonder hulp van veearts of de agrariërs. Via een app op de telefoon kan de stal wel worden geobserveerd of het goed gaat. Na een dag worden de kalfjes overgebracht naar de stal voor het jong vee. Daar krijgen ze nog drie dagende biest (melk van de koe die net heeft gekalfd voor het opbouwen van natuurlijke weerstand) en daarna poedermelk. Er wordt vanuit gegaan dat het jongvee op natuurlijke wijze zich teweer kan stellen tegen ziektes. Alleen bij uiterste noodzaak wordt antibiotica gebruikt; dit ligt op een zeer laag niveau en zit nooit in afgeleverde melk of vlees (strenge controle).

Na het kalven gaat de koe uiteindelijk (weer) naar de moderne stal met melkrobots. Om melk te kunnen geven dient de koe uiteraard een kalf te hebben gekregen. In de regel iedere koe elke jaar via KI (kunstmatige inseminatie) een kalf. De koeien blijven zo lang mogelijk op het bedrijf, wel tot 11 of 12 jaar maar de gemiddelde leeftijd is ongeveer 6 jaar. In sommige gevallen is er een goede reden om afscheid te nemen van een dier, bijvoorbeeld niet meer drachtig worden, uierproblemen, been en kauwproblemen. Dan levert het dier nog zeer waardevol en heerlijk rundvlees op.

De twee melkrobots zijn een belangrijke verlichting van het werk. Het is een geautomatiseerd proces. De dieren ‘regelen’ het helemaal zelf. Via een halsband weet de robot welk dier in de robot plaats neemt en er wordt bijgehouden hoe lang geleden het voor het laatst is gemolken. Na het melken krijgt het dier wat krachtvoer, zeg maar een snoepje, zodat de dieren inderdaad graag de robot bezoeken. Na het melken wordt de koe de wei ingeleid (kan dus niet terug de ligbox stal in). De melkrobot is een indrukwekkend staaltje innovatie en maakt het mogelijk een bedrijf met dit aantal dieren efficiënt te runnen voor wat betreft de melkproductie.

De ligboxstal is uitgerust met een innovatieve vloer waarbij de urine en de poep van de koeien worden gescheiden. Op die manier wordt er veel minder stikstof uitgestoten.

Wij kijken terug op een zeer informatief bezoek. Veel dank voor de uitleg van Jan Dirk die ons laat weten altijd bereid te zijn om kleine groepen op zijn bedrijf te ontvangen en rond te leiden. Wat ons betreft een aanrader!

Foto: Aukelien, Jan Dirk en Fijko