Op donderdag 18 oktober organiseerde het waterschap HHNK het jaarlijks terugkerende watersymposium. Deze netwerkmiddag stond in het teken van een afronding van de Agenda voor de toekomst waarover we eerder hebben geschreven.
Inleiding
In zijn openingswoord gaf dijkgraaf Luc Kohsiek nog een korte terugblik over de activiteiten van het algemeen bestuur. Met diverse themabijeenkomsten is van gedachten gewisseld over de snelle veranderingen die plaats vinden op gebied van klimaat, technologie en in de maatschappij. Na inleidingen van deskundigen op deze terreinen is gesproken met elkaar, met de medewerkers en met onze belanghouders zoals gemeenten, provincie, ondernemers en inwoners. De afsluiting dus in het watersymposium met drie inspirerende debatten.
Lagerhuis
In een Lagerhuis opstelling werden de ongeveer 150 deelnemers verdeeld in een groep voorstanders, een groep tegenstanders en een groep onafhankelijke ‘rechters’ voor het eindoordeel. Na een korte pauze werden de groepen gerouleerd. Het debat werd aangezweept door een stelling en met behulp van Havoleerlingen kwam er tevens flinke levendigheid in de gedachtewisseling. Op ieder deelgebied (klimaatverandering, technologische ontwikkelingen en participatie) werd een stelling gepresenteerd.
“Tegengaan klimaatproblemen is kerntaak”
Over de stelling ‘Het tegengaan van klimaatproblemen is een kerntaak van het waterschap’ liepen de meningen flink uiteen, ook al omdat niet geheel helder was hoe klimaatprobleem te duiden. In het algemeen was de conclusie dat het waterschap in zijn eentje niet kan verhinderen dat de ijskappen op Groenland en Antarctica afsmelten. De gevolgen van klimaatverandering brengt wel veel problemen met zich mee (clusterbuien, droogte, zeespiegelstijging, hittestress enzovoorts). Natuurlijk heeft het waterschap een rol om deze gevolgen het hoofd te bieden. Primaire keringen versterken, waterbergingen realiseren (is gebeurd), waterpeilen reguleren. Het eigen energie gebruik kan verduurzaamd worden om zo de CO2 uitstoot terug te brengen. Dus misschien geen kerntaak maar allerlei activiteiten doet het waterschap al.
“Inwonersinitiatieven boven eigen projecten”
De tweede stelling betrof het voorrang geven aan inwonersinitiatieven boven eigen projecten van het waterschap. Immers, er is veel meer kennis aanwezig bij inwoners en belanghebbenden waar het waterschap gebruik van zou kunnen maken. Met de vaststelling van het projectplan Markermeerdijken nog vers in gedachten bekroop bij de ‘rechters’ het gevoel dat eigenbelang bij inwonersinitiatieven toch misschien wel de doorslag geeft. Het waterschap is echter de hoeder van het algemeen belang en kan dus per initiatief een andere afweging maken. Het blijft een kunst om inwoners/belanghebbenden op een goede wijze te betrekken bij de diverse projecten zonder dat die het gevoel krijgen dat ze worden afgescheept want ‘alles is al bekokstoofd’.
“Besturen vanuit visie of kaders”
De derde stelling ging min of meer op hetzelfde thema door. Besturen we nu vanuit een visie of besturen we op basis van vastgestelde kaders. Ook hier ging het er pittig aan toe waarbij over en weer naïveteit werd verweten. Mijn conclusie: visie is noodzakelijk (dat zijn bijvoorbeeld de verkiezingsprogramma’s) maar heeft het nadeel dat het veelal op een hoog abstractieniveau is gesteld (Noord-Holland moet veilig zijn voor overstromingen). Om daadwerkelijk te kunnen besturen en beslissingen te kunnen nemen die niet onderhevig kunnen worden aan willekeur zijn er weer kaders nodig (sober, robuust en doelmatig) die tot de juiste besluiten leiden.
Een leerzame en onderhoudende dag waarbij de inbreng van de Havo-scholieren opviel: al veel kennis van het werk van de waterschappen.
Foto: Dagvoorzitter Maarten Bouwhuis in gesprek met jeugdbestuurder Rodny Stolk