Het voorstel van de Commissie Aanpassing Belastingstelsel (CAB) van de Unie van Waterschappen behelst verschillende wijzigingen in het huidige belastingstelsel van de waterschappen. Vanuit een aantal uitgangspunten (zoals toekomstbestendig, transparant en uitlegbaar) en leidende principes (profijt en kostenveroorzaking) zijn voorstellen gedaan voor onder andere de zuiveringsheffing en de watersysteemheffing. Discussie binnen Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier:
Zuiveringsheffing
Voor wat betreft de zuiveringsheffing is het bestuur akkoord met de wijze van kosten toedelen: hoe meer kosten je veroorzaakt als huishouden of bedrijf, hoe meer je betaalt – het kostenveroorzakingsprincipe. Tevens gaf het bestuur, op aangeven van de Algemene Waterschapspartij en de PvdA, de aanbeveling mee om op het niveau van de huishoudens niet verder te differentiëren dan 1, 2 en 3 personen. Het oorspronkelijke voorstel kende ook nog een heffing voor vier of meer personen. Maar dan zouden grote huishoudens vanaf 4 personen geconfronteerd worden met een lastenstijging van 50 %. Deze groep (wijst een onderzoek in Amsterdam uit) heeft gemiddeld een laag inkomen. Het kostenveroorzakingsprincipe botst hier met het solidariteitsprincipe, dat belangrijk uitgangspunt voor handelen is voor de PvdA.
Watersysteemheffing
Profijt
Wat betreft de watersysteemheffing – die is bedoeld voor alle kosten die het waterschap maakt om waterveiligheid en waterkwantiteit goed te regelen – is het voorstel om uit te gaan van het profijtbeginsel. Hoe meer profijt hoe meer je betaalt. Dat wordt berekend via een gebiedsmodel met behulp van een methodiek die in kaart brengt welk profijt huiseigenaren enerzijds en natuurbeheerders, agrariërs en (spoor)wegeigenaren anderzijds hebben van de werkzaamheden van het waterschap.
Het voltallige bestuur is het er over eens dat de berekening hiervan nauwelijks objectief is te noemen. De PvdA benoemde eveneens het gevaar van een nieuwe weeffout omdat het profijt van een natuurgebied in de berekening niet gelijkgesteld kan worden aan het profijt van een wegeigenaar of agrariër.
Bovendien zijn niet alle gegevens binnen ons schap beschikbaar om de berekening goed uit te kunnen voeren.
Bestuurlijke ruimte
Bovenop de uitkomst van de objectief bedoelde berekening van het profijt van alle categorieën, is het voorstel van de CAB om een bestuurlijke ruimte mogelijk te maken van +/- 15 procentpunten. Daarmee zouden alle berekende uitkomsten weer geheel veranderd kunnen worden. Een subjectief sausje over een objectief bedoelde bepaling van wie hoeveel profijt heeft. Dit is als zeer ongewenst betiteld, bestuursbreed.
De voorgestelde wijziging van de watersysteemheffing is niet omarmd door het bestuur van ons schap. Zie ook onze bedenkingen in een eerder bericht.
We hebben onze dijkgraaf Luc Kohsiek aanbevelingen meegegeven en veel succes gewenst bij de verdere behandeling in de Unie van Waterschappen.
UPDATE
Voorlopig een pas op de plaats, dat is de uitkomst van de bespreking van de voorstellen voor aanpassing van de Waterschapsbelastingen in de Unie van Waterschappen. Veel waterschappen hadden kritiek op de voorstellen. Vooral de manier waarop de lasten zouden worden verdeeld tussen inwoners en eigenaren van woningen, bedrijven, agrarische grond en natuurterreinen moest het ontgelden. Daar gaat de Unie opnieuw op studeren. Mogelijk wordt dit jaar nog wel een besluit genomen over het voorstel voor de zuiveringsheffing.
Marjan Leijen
